Lübnan Komünist Partisi’nin davetlisi olarak Beyrut’a giden TKP Genel Sekreteri Kemal Okuyan, Odatv’ye müşahedelerini ve tespitlerini aktardı.
-Beyrut’tan yeni döndünüz… Günlük hayatı bize anlatır mısınız?
Beyrut savaşa, iç savaşa, işgale alışkın bir kent. Ve çok yara almış olsa da, bölgenin en değerli ticaret, finans ve kültür merkezlerinden biri. Hayat sürüyor. Hatta, Beyrut’un birtakım bölgelerine, bilhassa Dahiye’ye gitmezseniz, medyanın servis ettiği savaş imajlarının abartılı olduğunu düşünebilirsiniz. Hizbullah’ın çok güçlü olduğu Şii yüklü Dahiye çok ağır hasar almış. İmajlar, 6 Şubat sarsıntısını andırıyor birçok açıdan. Ancak Beyrut’un birçok mahallesinde savaş hissedilmiyor. Bununla birlikte savaşın sonuçları açık bir biçimde görülüyor. Kentin her tarafında olağanın ötesinde bir trafik yoğunluğu var. Sonuçta 1.5 milyona yakın kişi güneydeki yerleşimlerden kuzeye yanlışsız göçtü ve bunların bir kısmı Beyrut ve civarında. Eşya yüklü kamyonetler her istikamete hareket ediyor ve göçenlerin muhtaçlıklarını temin etmek için “ticari” hayat birtakım açılardan canlanmış durumda.
TEPENİZDE UÇAN DRONLARIN SESİ EKSİK OLMUYOR
Beyrut ve sona uzak yerleşimler için kelam konusu olan bir savaş değil, tek taraflı bir saldırganlık. İsrail, karşısında hiçbir hava aracı ve hava savunma sistemi olmayan bir ülkeyi yüksek teknoloji ile yavaş yavaş yok ediyor. Münasebetiyle günlük güneşlik bir havada, “normal” hayatın sürdüğü bir mahalle, ansızın gelişmiş bombalarla yerle bir oluyor. Düşman yok ortada. Ülkenin hava alanını savunan bir güç de yok. Yalnızca Beyrut’un birçok noktasında dorukta daima dolanan İsrail dronlarını duyuyorsunuz. Onların hudut bozucu sesleri hiç eksilmiyor. Düşünün, Lübnan Komünist Partisi’nin Genel Merkez binasında toplantı halindeyken bile bu ses kulaklarımızdaydı.
YIKIMA KARŞIN BÜYÜK DAYANIŞMA
Beyrut ve civarında İsrail saldırganlığının bir diğer ispatı güneyden göçenlerin yerleştiği merkezler. Okullar, sıhhat merkezleri barınma emelli kullanılıyor. Hasebiyle eğitim aksamış durumda. Buna ek olarak yüz binlerce kişi tanımadıkları insanların konutuna yerleşmiş. Bu manada Lübnan’da duygulandırıcı bir dayanışma gözleniyor toplumda. Etnik topluluklara, mezheplere bölünen bir ülkede bu dayanışma birleştirici ve İsrail durdurulacaksa biraz da bu dayanışma sayesinde olacak. Bu nedenle İsrail güneyden gelenlerin yerleştiği mahalleleri de vuruyor. Dayanışmayı yok etmek için. Biz Lübnan Komünist Partisi’nin oluşturduğu bu merkezlerden birini ziyaret ettikten birkaç saat sonra İsrail Beyrut’un güneyindeki Berce’yi vurdu ve 30 kişi öldü. Berce’de Hizbullah üssü filan bulunmuyordu, bunlar palavra. Biz oradayken Berce’de savaş yoktu ve sonra savaş bütün yükü ile çöktü. İsrail saldırganlığı arttıkça Lübnanlıların şartları daha da ağırlaşacak. Ülkede elektrik sorunu var, buna ısınma sorunu eklenecek, ilaç sorunu eklenecek, besin sorunu eklenecek. Bu nedenle Lübnan halkıyla dayanışma kıymetli bir gündem olmalı önümüzdeki devirde.
YALNIZCA TİCARET VE TURİZM KALMIŞ
Bunun dışında Lübnan iktisadı esasen çok berbat durumda. Ülkede üretim yok, bu manada fabrika emekçisi diyebileceğimiz bir işçi bölümden kelam edemeyiz. Yalnızca ticaret ve turizm. Bununla da yürümüyor elbette iktisat. Ülke borç içinde. Lübnan sivil toplum üzerine kurulu; fonlar, mahallî inisiyatifler, “devlet küçülsün”cüler için adeta bir cennet. Ordusu da yok hükmünde! Fakat bugünkü dünya tertibinde, cenneti geçtik buradan sağlıklı bir şey elbette çıkmıyor. Şayet İsrail Hizbullah’ın ve öteki direniş güçlerinin güneydeki inadını kırarsa, Lübnan dağılma noktasına gelir.
– İsrail’in uyguladığı vahşete rağmen halkın birliği nasıl sağlanıyor?
Lübnan’ın toplumsal hafızasında savaşlar, iç çatışmalar, işgal teşebbüsleri çok canlı. İsrail işbirlikçileri var elbette, her zamanki üzere sağcılardan çıkıyor böyleleri. Lakin bunlar topluma hükümran olamaz. İsrail şu anda Lübnan’ın his birliğini yok etmek için uğraşıyor. Şiiler Sünnilerle, Müslümanlar Hıristiyanlarla, Araplar Arap olmayanlarla ayrışsın istiyorlar. Bunun temelleri var zati. Ülkenin siyasal hayatı bu bölünmeler üzerine heyeti. Lübnan’da tüm topluluklar içinde örgütlü ve faaliyet gösteren tek parti Lübnan Komünist Partisi. İsrail bu şartlarda, Lübnanlıların bütün bu yaşananlardan Hizbullah’ı sorumlu tutmasını istiyor. Hangi Hizbullah? 2006’da İsrail’i çabucak sonda durduran ve işgali engelleyen Hizbullah. Şimdilik İsrail emeline ulaşamamış üzere. Tahminen Hizbullah’ın aldığı darbelerden hoşnut epey Lübnanlı var lakin toplumdaki dayanışma duygusu ve İsrail’e öfke de canlı.
-İsrail, Hizbullah’ın ülkesini savunmasını engelleyemiyor… Nasrallah’ın ve öteki başkanların katledilmesinin direnişçiler üzerinde olumsuz bir tesirini gördünüz mü?
Hizbullah’ın ağır bir darbe aldığı kesinlikle. Önder takımı neredeyse büsbütün değişti. Şu anda güneydeki savunma mevzileri dışında Hizbullah takımlarını toplu olarak görmek imkansız. Bununla birlikte Hizbullah’ın direnme gücü kırıldı diyemeyiz. Güneyden gelen şahıslarla konuştuk, direnişin kesimi olanlardan dinledik, İsrail karada çok zorlanıyor. Zorlandıkça Gazze’de yaptığını tekrarlıyor. Fiilen yaşanması imkansız hale getiriyor oradaki yerleşimleri. Bunu sırf direnişi yok etmek için değil, bu bölgeleri işgal edip yerleşime açmak için de yapıyor. Daha şimdiden 3 bin kişi öldü Lübnan’da ve 13 bin kişi yaralandı. İsrail saldırganlığı o kadar acımasız, o kadar küstah ki, bir yandan da çok öfkeli, militan, kararlı hale getiriyor direnişçileri. Nasrallah ve öbür önderlerin öldürülmesi ne kadar sarsıcıysa, siyonizmin insanlık dışı operasyonları o kadar bileyici. Sonuçra İsrail ne Filistin’de ne Lübnan’da “huzur” bulamaz.
-Trump’ın ikinci sefer gelmesi, “Ortadoğu’da savaşları sonlandıracağım” diyerek seçilmesi hem Gazze hem Beyrut katliamlarında gidişatı nasıl tesirler?
Trump istikrarsız alçağın teki lakin istikrarlı alçakların da durumu ortada. Seçim kampanyası boyunca İsrail’i daha da cesaretlendireceğini söyledi Trump. Bu nedenle Netenyahu hükümeti hiç baskı hissetmeden devam edecek saldırganlığına. Ayrıyeten misyona fiilen başlayacağı 20 Ocak’a kadarki müddette İsrail her şeyi yapacaktır. Zira bu geçiş devrinde ABD’de kimse İsrail’e “biraz yavaş” demez. Bölgemizi çok sıkıntı bir devir bekliyor. Trump’ın “savaşları bitireceğim, askerlerimizi geri çekeceğim” telaffuzunun ne manaya geldiğini bir evvelki devir gördük, ABD emperyalizminin bütün gerileyen iktisadına karşın, hiçbir yerden geri çekilmeye niyeti yok. Kaldı ki, şu anda yaşananları İran’ı kuşatmak ve bölge haritasını yenilemek için bir fırsat olarak gören bir “ortak akıl” var ABD’de.
– Türkiye solundan kimilerinin Hamas-Hizbullah konusunda burun kıvıran bir tavır içinde olması, laik olmayan örgütleri emperyalizmle ve siyonizmle savaşsa da makbul görmemesini nasıl yorumluyorsunuz?
Geçen yıl 7 Ekim’de bu havayı hissettik ve süratli bir biçimde müdahale ettik. Bu manada soğuk, duygusuz ve Marksizme yabancı “ne İsrail ne Hamas” halini gerilettik. Hamas İslamcı bir örgüttür, diğer bir vakit kesitinde karşı devrimci olduğu muhakkaktır. Fakat bugün İsrail saldırganlığı karşısında Hamas kendi vatanını savunuyor. Üstelik yalnız Hamas değil. Hamas en öne çıkanı lakin orada Filistin Halk Kurtuluş Cephesi, Filistin’in Kurtuluşu için Demokratik Cephe, Filistin Halk Partisi üzere devrimci oluşumlar da Hamas’la birlikte gayret ediyorlar. Birebir sorun Lübnan’da Hizbullah konusunda da yaşanıyor. Hizbullah ile Hamas ortasında dağlar kadar fark var fakat sonuçta Hizbullah da dinci ideolojiye sahip. Lakin Lübnan’ın savunulmasında 2006’da olduğu üzere artık de Hizbullah’ın belirleyici bir kıymeti olduğunu kim inkar edebilir?
TKP’NİN DİRENİŞ ÖRGÜTLERİNİ BEĞENMEYENLERE TAVRI
Konu işgal olduğunda, işgale karşı gayret olduğunda, öne çıkan herkes kıymetlidir. Burada yapılan kusurun üç kaynağı var. Birincisi zımnî ya da açık İsrail propagandası. İkincisi Türkiye’de laik hassaslığı olan kısımların içinde önemli bir Amerikancı, NATO’cu bölmenin olması. Üçüncüsü de göç olgusuyla birlikte güçlenen Arap düşmanlığı. Türkiye’de birçok kişi İsrail’i uygar ve çağdaş, Filistinlileri ve Arapları da bilgisiz barbarlar olarak görüyor. Utanç verici. “7 Ekim’de başı açık, küçük etekli bayanları öldürdüler” lafını önemli birçok “solcu” aydından duydum, bütün bunlar berbat bir latife olmalı. İsrail kurulduğundan çabucak sonra kesintisiz bir biçimde bölgemize kan kusturuyor. Biz partide karar aldık, bu süreçte “elbette Hamas’ı da tasvip etmiyoruz” tipinden savunmacı, özürcü açıklamalara müsaade vermiyoruz. Bizim Hamas’la ne üzere bir iştirakimiz olabilir ki! Kendimizden kuşkumuz yok. Biz devrimci bir partiyiz. Emperyalizm karşısında eğilip bükülmeyiz. Bugün Filistin’de, Lübnan’da yaşananlar çok uluslu monopollerin fakir insanlara akınıdır, bu manada sınıfsaldır. Özetle, insanların inanç ve ibadet özgürlüğünün dokunulmaz olduğunu söyleyen lakin kimilerinin hor gördüğü militan ve katı bir laikliği savunan bir parti olarak TKP, içinden geçtiğimiz bu evrede Hamas eleştirisi yapmayacak.