İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, ekonomideki güçlü ortamın çabuk bitmeyeceğini ve olağanlaşmanın çabucak olmayacağını belirterek, bankaların da bu süreçte bedel ödemeye devam edeceğini söyledi.
Ortan, TCMB’den birinci faiz indirimini ise 250 baz puan ile kasım ayında beklediklerini belirtti. Hakan Ortan, “2025 yılı boyunca zorlukların azalarak da olsa devam edeceğini düşünüyorum. Bedel ödemeye devam edeceğiz. Zira fiyat istikrarının sağlanması, enflasyonun düşmesi değerine o bedel ödenecek. Bunu bankalar da ödeyecek ve faal kalitesinde bozulma olacak. Bu yıl net faiz marjındaki bozulma, seneye de faal kalitesindeki bozulmayla biz bu süreci aşacağız” diye konuştu.
Bölümde faal kalitesindeki bozulmanın temmuzda besbelli bir biçimde başladığını tabir eden Ortan, bunun şu anda yüklü olarak kişiselde görüldüğünü söyledi. Ortan, ticari tarafta da bozulmanın birinci adımlarının gelmeye başladığını kaydetti.
KREDİ KARTI ALACAKLARINDA ARTIŞ
Bölüm genelinde donuk alacakların 30 Haziran itibariyle 216,5 milyar lira olduğunu ve bunun 147,9 milyar lirasının ticari, 68,8 milyar lirasının da kişiselden geldiğini kaydeden Ortan, “Bireyseldeki fiyatın 31,2 milyar lirası kredi kartından geliyor. Yılbaşında bu sayı 15 milyar lira idi” diyerek kredi kartlarındaki donuk alacaklardaki artışa dikkat çekti.
Bankaların net faiz marjının çok önemli baskılandığına dikkat çeken Ortan, “Özkaynak kârlılığımız düşüyor. Enflasyon muhasebesi yapabiliyor olsaydık pekçok banka tahminen ziyan açıklıyor olacaktı. Enflasyon muhasebesi olmadığı için kârlı görünüyor şu anda” dedi.
İLK FAİZ İNDİRİMİ NE VAKİT?
Enflasyonda sene sonunda yüzde 42, 2025’te de yüzde 20 düzeylerini beklediğini kaydeden Ortan, bu bahiste hane halkının beklentisinin de 2025 yılı içerisinde Merkez Bankası’nın piyasa iştirakçileri anketi beklentisine yakınsayacağını düşündüğünü söz etti.
Seri faiz artırımınlarının akabinde siyaset faizini mart ayından bu yana yüzde 50’de tutan TCMB’nin birinci faiz indirimine kasımda 250 baz puan ile başlamasını bekleyen Ortan, bu beklentisinin nedenini şöyle anlattı:
“Çünkü TCMB birinci olarak ekimde enflasyonun, siyaset faizinin altına düştüğünü görecek. Ekimin 3’ünde eylül enflasyonu açıklandığında muhtemelen yüzde 50’nin altına inen bir yıllık enflasyon sayısı görülecek ve siyaset faizi enflasyonun üstünde kalacak. Ekimde süratli bir karar alınacağını sanmıyorum, Lakin kasım toplantısından itibaren kademeli faiz indirim sürecine girilebileceğini ve siyaset faizinin 2024 sonunda yüzde 45, 2025 sonunda da yüzde 25’e kadar inebileceğini düşünüyorum.”
YIL SONU DOLAR/TL TAHMİNİ
Fevkalâde bir risk gündeme gelmez, tekrar bir dolarizasyon trendi başlamaz, liraya olan inanç devam ederse, Merkez Bankası’nın bu duruşunu devam ettirmesini beklediğini söyleyen Ortan, lakin ortada bir yerde dolarizasyon riski görülürse bu sürecin kesintiye uğrayabileceğine dikkat çekti.
Ortan, şu anda yaklaşık 34 düzeyinde bulunan dolar/TL’yi ise sene sonunda 38 civarında beklediklerini belirtti.
RİSK YÜKÜ DÜZENLEMESİ TALEBİ
Bankaların, fiyat istikrarı ve enflasyonla çabanın başarılı olması için getirilen regülasyonlara katlandığına ve çok talepkar olmadığına dikkat çeken Ortan, “Şu anda en büyük beklentimiz BDDK tarafından risk yüklü varlık düzenlemeleri ile ilgili bir gelişme olması. Bankalar Birliği olarak talebimizi ilettik” dedi.
Dövizin denetim altına alınmak istendiği devirde verilen kredilerin risk yükünün artırılarak kredi büyümesinin sonlandırmaya çalışıldığını hatırlatan Ortan, şu anda esasen kredi büyümesine hudut getirildiği için bu düzenlemeye gerek kalmadığını tabir etti.
“KKM SENE SONUNDA 20 MİLYAR DOLARA İNER”
Bölümde kur muhafazalı mevduatın (KKM) bakiyesinin 51,6 milyar dolara düştüğünü söz eden Ortan, “KKM’den çıkış stratejisi konuşulurken, kesim bakiyesinin 122 milyar dolarlar düzeyinde olduğunu düşünürseniz bugün hayli makul yönetilebilir bir düzeye geldi KKM. Bu yıl sonunda da KKM bakiyesinin 20 milyar dolar düzeylerinde oluşacağını bekliyoruz… (Bu durumda) mevduatta TL yüklü yapı ön plana çıkacaktır” diye konuştu.