İSTANBUL (İGFA) – Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği’nin (Elder), Avrupa Birliği finansal dayanağı ile yürüttüğü “Avrupa Yeşil Mutabakatı Işığında: Herkes için Pak, Uygun Fiyatlı ve İnançlı Elektrik Projesi”nin resmi açılış toplantısı 5 Haziran Dünya Etraf Günü’nde gerçekleştirildi. Güç Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) himayesinde, kurumun Ankara’daki binasında yapılan toplantıda “Avrupa Yeşil Mutabakat Semineri” düzenlendi ve proje faaliyetleri tanıtıldı.
ÇIKTILARINI MERAKLA BEKLİYORUZ”
Açılışta konuşan EPDK Lider Yardımcısı Hacı Ali Ulutaş, yenilenebilir gücün sisteme entegrasyonuna dikkat çekerek, “Ölçemezseniz yönetemezsiniz. Elde edilen tüm bilgilerin akıllı bir halde yönetilmesi, planlanması ve süratli karar almayı sağlayacak sistemler haline getirilmesi çok kıymetli. Buradaki konuşmalarda projenin çıktılarının dönüp dolaşıp dağıtım şebekesinin gerçek vakitli olarak yönetilebiliyor olmasına geldiğini görüyoruz. Bunu insan eliyle yapmak sıkıntı. Algoritmalar belirleyip, denetim ediyor hale getirmemiz lazım. Projenin katiyetle katma bedel sağlayacağına inanıyor ve tüm dağıtım şirketleri işçisine teşekkür ediyorum. Çıktılarını biz de merakla bekliyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
“SADECE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ DEĞİL EKONOMİK YARAR DA SAĞLAYACAK”
Törenin açılış konuşmacıları ortasında yer alan Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Program Yöneticisi ve Ataşesi Christian Ballaro da hem AB hem de Türkiye’deki sera gazı emisyonlarında en büyük hissenin güç üretiminde olduğuna vurgu yaparak, “Enerji ve iklim siyasetleri ortasında bir temas olduğu aşikar. AB’de güç dalının dönüşümü, altyapının modernizasyonu Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında gitgide ilerliyor. Bu mutabakatın bir kesimi olarak AB son vakitlerde yenilenebilir güç amaçlarını de artırdı. 2030 yılına kadar AB’de yenilenebilir gücün hissesi yüzde 42,5 gayesine ulaşacak. 10 yıl içinde güç verimliliğinin de yüzde 11,7 oranında güzelleştirilmesi taahhüdü de mevcut. Ayrıyeten AB, değişen iklim şartlarını ele almak üzere global teşebbüsleri de desteklemekte. Son olarak Birleşmiş Milletler COP28 İklim Konferansı’nda gündeme geldiği üzere AB’nin yenilenebilir güçte kapasitesinin üç katına çıkarılması üzere bir taahhüdü var. Bu amaçlara ulaşmak, karbondan arındırılmış daha pak bir güç sistemine giden yolda bizi desteklerken, fosil yakıtların hissesinin azalmasına da yardımcı olacak” dedi.
AB’nin Sürdürülebilir Kalkınma Fonu kapsamında yeni mali araçlar kullandığını lisana getiren Ballaro, “Özellikle çok kısa vakitte Türkiye’deki güç dalındaki yatırımlar daha fazla desteklenecektir diyebiliriz. Bugün bizler burada değerli bir projenin başlangıcını kutluyoruz. Süreci çok yakından takip edeceğiz, zira başarılı olmasını bekliyoruz. Bu proje; yalnızca iklim değişikliği değil tıpkı vakitte spesifik olarak lokal şartlar ve fırsatlar bakımından da ekonomik yarar sağlayacağından büyük kıymet arz ediyor. Temelinde yenilenebilir güç hem AB hem de Türkiye’de mevcut. Sahiden pak, uygun fiyatlı ve inançlı olarak tüm tüketicilere sunulması çok değerli. Proje grubunu tebrik ediyor ve muvaffakiyetler diliyorum” diye konuştu.
“YEŞİL DÖNÜŞÜM ESNEK VE GÜÇLÜ ŞEBEKELER İLE MÜMKÜN”
Elder Genel Sekreteri Yoksul Hüseyin Erdoğan ise toplantının açılışında yaptığı konuşmada, “Sektörümüzün geleceğine katkı sunacak değerli bir projenin açılış toplantısında sizlerle bir ortaya gelmekten büyük memnunluk duyduğumuzu belirterek Elder ismine hepinize beğenilen geldiniz diyorum. Ülkemizin kalkınma gayeleri, güçteki stratejik gayelerimiz, 2053 net sıfır vizyonumuz, kapsamlı bir güç dönüşümünü gerçekleştirmek üzere yola çıktığımızı gösteriyor. Çıktığımız bu yolda, güç bölümünün paydaşları olarak hepimizin değerli sorumluluk ve misyonları var. Örneğin, biz elektrik dağıtım dalı olarak, bu süreçte misyonumuzu “dönüşümün taşıyıcısı olmak” olarak belirledik. Politik gaye ve stratejilerimizin dayandığı yeşil dönüşüm, her şeyden evvel esnek ve güçlü şebekelerle mümkün. Avrupa’da, yayımlanan raporlarda, dağıtım şebekelerine yılda 60 ila 70 milyar Euro yatırım yapılması gerektiğine işaret edilmesi, dağıtım şebekelerinin kıymetini anlatmaya sanırım yeterli” tabirini kullandı.
“DEĞER ZİNCİRİNDEKİ TÜM SÜREÇLERE İLHAM OLACAĞINA İNANIYORUZ”
Dağıtım şebekelerinin esnekliğinin artırılması ve akıllı işletim rejimlerinin yaygınlaştırılmasının karbon ayak izinin azaltılmasına hizmet edeceğine işaret eden Erdoğan kelamlarına şöyle devam etti:
“Bu süreçte dijital tahlillerle geliştirilen ve güzelleştirilen şebekelerimiz, verimlilik tahlillerinin uygulanmasına imkan tanıyacak. Böylece, dağıtık üretim, elektrikli araçlar, batarya depolama ile ısı pompası üzere yeni eser ve süreçlerin şebeke entegrasyonu ile birlikte çalışılabilirliği güçlendirilerek, dönüşüm süreci ivmelendirilebilecek. Ve tabi son olarak, akıllı sayaçların yaygınlaşmasıyla tüketicilerin oyuna dahil olmalarının önü açılacak.”
Elder olarak dalı daha da ileriye taşımak ve yeşil dönüşüm temelinde geleceğe hazırlanmak için elektrik dağıtım şirketleri ile iş birliği içinde pek çok çalışma yürüttüklerini söyleyen Erdoğan, “Bugün bir ortaya gelmemize vesile olan, Avrupa Birliği tarafından finanse edilen “Avrupa Yeşil Mutabakatı Işığında: Herkes için Pak, Uygun Fiyatlı ve İnançlı Elektrik” isimli projemiz, bu gaye doğrultusunda geliştirilen en çarpıcı çalışmalardan biri olmaya aday. Bu projenin odağında dağıtım sistemi olmakla birlikte dalımızdaki tüm kıymet zincirindeki süreçlere ilham olacağına inanıyoruz. Elektrik dağıtım bölümü olarak gelecekteki çalışmalarımız ile bu projenin çıktılarının layıkıyla kıymetlendirerek, sürdürülebilirliğini sağlama azminde olduğumuzu bilmenizi isteriz” değerlendirmesinde bulundu.
PROJE KAPSAMINDA 36 AYDA YAPILACAKLAR LİSTESİ
Elder’in, 36 ay üzere bir mühlet içinde “Avrupa Yeşil Mutabakatı Işığında: Herkes İçin Pak, Uygun Fiyatlı ve İnançlı Elektrik Projesi”nin kapsamında yapılacaklar listesi ise şöyle:
• Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın elektrik dağıtım dalı üzerindeki ekonomik ve teknolojik tesirlerini ele alan bir çalışma raporu hazırlanacak.
• Elektrik dağıtım kesiminde, biri elektrik üretimi oburu tüketim tarafında olmak üzere Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın yönergelerini uygulamaya yönelik 2 pilot uygulama hayata geçirilecek.
• Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın benimsenmesini kolaylaştırabilecek teknoloji ve ekipmanların geliştirilmesine yönelik 2 adet fizibilite çalışma raporu hazırlanacak
• Kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra elektrik dağıtım şirketleri ile paydaş STK’lar ile Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın uygulanmasına ait görüşlerin tartışıldığı 10 tematik çalıştay düzenlenecek.
• Elektrik dağıtım dalına ait çevreci siyasetler ve yeşil dönüşüm ile ilgili genç jenerasyonu bilgilendirmeye yönelik etkinlikler yapılacak.
• Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın kesime tesirlerinin anlatıldığı bir kısa sinema hazırlanacak.
• Türkiye’de ve dünyada elektrik dağıtım bölümü özelinde Avrupa Yeşil Mutabakatı’na ait yeterli uygulama örnekleri araştırılacak ve bu düzgün örneklere yönelik incelemeler gerçekleştirilip raporlanacak.
• Proje çıktılarının kamuoyu ile paylaşıldığı ve Avrupa Yeşil Mutabakatı’na ait görüşlerin tartışıldığı milletlerarası seviyede bir kongre düzenlenecek.