Kamu hastanelerinden randevu almak zorlaştı, birtakım branşlarda aylar hatta yıllar sonraya verilen randevular nedeniyle hastane randevularını parayla satmaya başlayanlar ortaya çıktı. Kamu hastanelerinden randevu arayıp bulamayan yurttaşlar devayı parayla randevu satanlara başvurmakta buluyor. Türk Tabipleri Birliği (TTB) Lideri Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı ise hastalandıkça kar eden bir sistemin insanları karaborsadan randevu almaya mecbur bıraktığına dikkat çekti.
Evrensel gazetesinden Nisa Sude Demirel, randevu bulmanın hayli sıkıntı olduğu polikliniklerde yurttaşlara para karşılığı randevu bulduğu söylenen numaralardan ikisine ulaşarak randevu almaya çalıştı. Birinci denemede numaranın sahibi kendisine kimin aracılığıyla ulaşıldığını ayrıntılı bir biçimde öğrenmeye çalışırken ikinci numara rastgele bir soru sormadan randevu ayarlayabileceğini söyledi. Bir müddettir yeni randevu açılmayan nöroloji kısmından randevu almak istediklerini söylediklerinde ‘Nöroloji için mühlet biraz uzun olabilir’ karşılığı verildi. Uzun müddetten kasıt ise 1 hafta ila 15 gün ortası. Fiyat nöroloji polikliniği için 50 TL lakin fiyatlar branşlara nazaran değişiyor. Ödeme evvelce yapılıyor, sonuç ise neredeyse garanti. Randevu alabilmek için aylarca beklemek zorunda kalan hastalar için bu ‘makul’ bir tahlil üzere gözüküyor.
‘YA TANIDIK YA DA PARA, ÖTEKİ YOLU YOK’
Down sendromlu çocuğu için bir daha randevu alamayacağı telaşıyla isminin yazılmasını istemeyen bir baba, randevu alamayınca çaresiz parayla randevu bulanlara ulaşmış. Çocuğu için Sıhhat Konseyinden rapor alması gerektiğini ama her kezinde vadeli rapor verildiği için ya karaborsadan ya da tanıdıkları aracılığıyla randevu bulmak zorunda kaldığını söyledi. Evvel bir doktor tanıdığının vasıtasıyla randevu aldığını fakat daha sonra artık bu da işini çözmeyince bir tanıdığı vasıtasıyla parayla randevu satanlarla irtibat kurmak zorunda kaldığını lisana getiren baba, bu süreçte yaşadıklarını anlattı: “Çocuğumun 2023’ün temmuzunda 2 yıllık raporunun müddeti doluyor. Bir arkadaşım parayla devlet hastanesinden randevu bulan insanlardan bahsetti. Ben tekrar de kendim randevu arayışına devam ettim. Fakat sonunda bulamayınca yıldım artık. Bana verdiği numarayı aradım, gerekli bilgileri verdim. Aradığım kişi İstanbul dışında kent ayarlayabileceğini söyledi. Ve 15-20 gün içinde 100 TL karşılığında Tekirdağ Kent Hastanesinden randevu ayarladı.”
Özel eğitim merkezindeki bir velinin de Sıhhat Bakanlığındaki bir tanıdığı yardımıyla randevu alabildiğine şahit olduğunu söyleyen baba “Bu randevu bulanlar neye güveniyor bilmiyorum, ancak ben de peşine düşmedim. Önceliğim çocuğumun işinin çözülmesiydi, bıktık artık” diye konuştu.
‘BİR YIL RANDEVU ALAMAYINCA MECBUR KALDIM’
Bu halde devlet hastanesinden para ile randevu almak zorunda kalan bir öteki yurttaşın da otizmli 3 yaşında bir kızı var. Bir yıl boyunca kızına randevu almaya çalıştığını lakin bulamadığını söyleyerek yaşadığı süreci şu sözlerle özetliyor: “Özel okula gönderebilecek param olmadığı için rapor çıkarmam kuraldı. O sırada kızıma eğitim için meskene gelen özel eğitim hocamız, bir arkadaşının tanıdığının parayla randevu aldığını söyledi. ‘Eğer randevu alamıyorsanız ileteyim isterseniz’ dedi. Ben de kabul ettim mecburen. 2 yahut 3 gün içerisinde randevuyu alıp parayı gönderdim kendisi ile. Daha sonrasında da eşimin ameliyatlık dişini alamadığımız randevuyu tekrar birebir şahıslara para vererek hallettik.”
‘KARABORSAYA NEDEN OLAN BU SİSTEMDİR’
Karaborsaya düşen, parayla satılan hastane randevularını değerlendiren Türk Tabipleri Birliği (TTB) Lideri Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı, randevuların bu halde satılıyor olmasının Merkezi Hasta Randevu Sistemi (MHRS)’nin adaletli bir biçimde işlemediğini gösterdiğini söyledi.
Yaşanan randevu sorunu ve sistemde kimi boşlukların oluşmuş olmasıyla bunun pazarlandığı bir durumla karşı karşıya olunduğunu lisana getiren Fincancı “Kişilerin sadece kendi bilgileriyle ulaşabileceği bir sistem kurmak gerekiyor” dedi. Yaşanan randevu yığılması ve alınamayan hastane randevularını sıhhat sisteminin basamaklı formda kurgulanmamış olmamasına bağlayan Fincancı “Pandemide ertelenen sıhhat talebiyle de önemli bir yığılma oldu. Kronik hastalıklarla ilgili sorunlar yaşandı zira bu hastalıkların takibi aile sıhhat merkezlerinde yapılamadı. Basamaklandırılmış bir sıhhat sistemi olmadığı için hastalar uygun uzmanlık alanlarına erişemedi ve yönlendirilemedi. Bu yüzden gereksiz yığılmalarla karşı karşıya kalıyoruz” diye konuştu.
Öte yandan kışkırtılmış sıhhat talebinin de bu şartlara taban hazırladığının altını çizen Fincancı “Bu sistem hastayı sağlıklı kılan bir sistem değil. Hastalandıkça kâr eden bir sistem. İnsanları karaborsadan randevu almaya zorlayan da bu sistemdir” diye konuştu. (KAYNAK)