Enerji bölümünde biri seçim devriyle hudutlu, oburu tüm yılı ve tahminen izleyen yılları da direkt etkileyecek iki değerli gelişme yaşanıyor. Bu gelişmelerin detaylarına birazdan bakacağız.
Önce, 14 Mayıs seçimleriyle ilgili atılan adımları anımsayalım. Hükümet, kaybettiği oy dayanağını yine kazanmak, “rıza” üretmek ve seçimi bir sefer daha kazanmak için kesenin ağzını tabir yerindeyse sonuna dek açtı.
EYT düzenlemesini hayata geçirdi; emekli aylıklarında alt hududu 7 bin 500 TL’ye yükseltti. Emekli ikramiyeleri, bin 100 TL’den 2 bin TL’ye çıktı.
Asgari fiyata, temmuzda artırım kelamı verdi (bu artışın daha erken bir tarihe çekilmesi sürpriz olmaz).
Vergi affı, 12 Mart’ta Resmi Gazete’de yayımlandı. Geniş kapsamlı (vergi ve cezalarda) af uygulamaya konuldu.
Ataması yapılmayan öğretmenler de unutulmadı. Hükümet, 45 bin öğretmenin atamasının yapılacağını duyurdu. Ön müracaatlar ve kelamlı imtihan merkezi tercihleri yapıldı. Sonuçlar, 8 Mayıs’ta açıklanacak. Değişik kamu kurum ve kuruluşları da binlerce işçi almak için kolları sıvadı.
Depremin vurduğu kentlerde kalıcı konutların bir yıl içinde yapılacağı açıklandı. Bu maksatla temel atma merasimi gerçekleştirildi.
Bu devirde “yerli” araç TOGG da her fırsatta öne çıkarılıyor. TOGG’da, kura çekimi yapıldı.
Doğal gaza (sanayi ve santrallar) ve elektriğe (tüm abone gruplarında) 1 Nisan’dan geçerli olmak üzere indirim yapıldı.
DOLAR KURU VE KRİZ ALGISI
Toplumun geniş bölümlerinin ekonomik krizin göstergesi olarak değerlendirdiği dolar kurunda baskılama devam ediyor. Dolar, müdahaleler yoluyla 19 TL dolaylarında tutuluyor.
Euroyu da denetim etme teşebbüsleri sürüyor. Lakin, euroda son günlerde üst taraflı güçlü bir hareket kelam konusu. Uzun bir müddet 20 TL seviyesinde tutulan euro, 21 TL 20 kuruşu gördü.
Hükümet, döviz kurlarını seçim öncesinde her ne değerine olursa olsun bu seviyelerde tutacaktır.
ELEKTRİKTE KESİNTİ YOK
Gelelim seçim periyoduna ait yeni adıma… Türkiye’de, özel dal eliyle denetim edilen 21 şehiriçi elektrik dağıtım şirketi bulunuyor. Güç idaresi, kısa müddet evvel kent içi elektrik dağıtım şirketleri ile görüştü. Şirketlerden, seçim periyodunda borcu nedeniyle abonelerin elektriğinin kesilmemesi istendi. Abonelere, borcu nedeniyle ihtar yazısı gönderilebilir. Lakin, bu devirde elektrikleri kesilmeyecek.
SU ALARM VERİYOR
İkinci gelişme çok kritik. Türkiye, kurak bir periyoda girdi. Kuraklık, resmi datalara de net biçimde yansımaya başladı.
Türkiye Elektrik İletim AŞ’nin (TEİAŞ), elektrik üreten “ana havza” barajlara gelen su ölçüsüne ait yılın birinci çeyrek dataları, durumun vehametini gözler önüne serdi.
Keban başta olmak üzere Adıgüzel, Alkumru, Almus, Alpaslan-1, Altınkaya, Batman, Boyabat, Demirköprü, Deriner, Dicle, Ermenek, Garzan, Hasan Uğurlu, Hirfanlı, Karacaören üzere barajlar “ana havza” olarak anılıyor.
Söz konusu barajlara, bu yıl ocak-mart devrinde toplam 10 milyar 447 milyon metreküp su geldi. Geçen yıl tıpkı periyotta gelen su ölçüsü yaklaşık 16 milyar metreküptü. Geçen yıla nazaran yüzde 35 daha az su geldi. Uzun yıllara nazaran gelen su ölçüsü da yarı yarıya azaldı.
Kuraklığın, izleyen yıllarda daha çok kendini göstereceği tarafında değerlendirmeler var. Kuraklık, içme suyundan tarıma, güç üretiminden yeraltı sularına ömrümüzü ve geleceğimizi direkt etkileyecek.
Kuraklığa bağlı olarak barajlara gelen su ölçüsünün besbelli biçimde azalması, ünite elektrik fiyatlarına yansıyacak. En ucuz ve doğal kaynak olan suyun hissesi (yüzde 25-30) elektrik üretiminde azalacak.
Suyun yarattığı boşluğu ithal bir kaynak olan doğal gaz ve ithal kömür dolduracak. Ünite üretim maliyetleri artacak. Bu, hem konut, hem sanayi hem de ticarethaneler için daha kıymetli elektrik manasına geliyor.